Jak nie wszczynać kłótni w związku? Kluczem jest autorefleksja, bo to Ty jesteś w centrum wszystkiego

Zanim wybuchnie kótnia

W relacji miłosnej często manifestują się emocjonalne rany i niezaspokojone potrzeby z przeszłości. Właśnie dlatego stanowi ona znakomitą szansę, by wyleczyć zranienia, które zbyt długo warunkują twoje życie w związku i poza nim. Jak to zrobić? Punktem wyjścia jest relacja z partnerem; to w niej zaczynamy stosować zasadę braku reakcji i autorefleksji, jeszcze zanim wybuchnie kłótnia.

Kiedy czujesz irytację, dyskomfort, złość albo strach, twoją pierwszą reakcją jest wyładowanie tej emocji na partnerze, żeby nie musieć czuć, że tylko ciebie ona pochłania. Przenosisz wszystko na relację, zamiast zajrzeć do swojego wnętrza. Wszczynając kłótnię (narzekając, krytykując, krzycząc, atakując lub wypominając jakieś uchybienie), odbierasz sobie możliwość zbadania swoich uczuć i ukojenia ich u źródła.

Nie reaguj, obserwuj

Natomiast nie reagując, pozwalasz, aby „ogień emocji” wypalił się w tobie, i umożliwiasz sobie przeżycie go, nie wypowiadając ani słowa, bez autopilota, nie obarczając drugiej osoby niewykonalnym zadaniem zastąpienia cię w procesie dochodzenia do siebie. Po prostu obserwujesz, jak ten żal, ta niewygodna emocja, płonie i słuchasz, co ma ci do powiedzenia.

Nikt nie lubi tego strasznego uczucia, ale prawda jest taka, że trzeba przejść przez wiele cierpień, by poczuć się dobrze – a nie zawsze jesteśmy na to gotowi. Proces ten stanowi jednak warunek niezbędny, byś mógł stworzyć szczęśliwy związek.

Druga osoba nie może zrobić wszystkiego za ciebie; nie może cię ani uzdrowić, ani zaspokoić twoich potrzeb z przeszłości – to ty musisz je przyjąć, żeby samodzielnie obdarzyć się akceptacją, której tak bardzo ci brakowało. To ty masz zapewnić sobie uzdrawiającą miłość. Nie musisz szukać na zewnątrz miłości, którą masz już w sobie.

Popracuj nad swoim poziomem uważności

Jeśli wieczorem kładziesz się do łóżka wściekły i myślisz o swoim partnerze, o tym, jaki jest powierzchowny i jak mało uwagi ci poświęca; jeśli zadręczasz się myślami o tym, że nie traktuje cię tak, jakbyś chciał, to zamiast naskakiwać na niego i wszczynać kłótnię, popracuj nad swoim poziomem uważności. Stań się przedmiotem własnego badania i podejmij uważną autorefleksję. Co wzbudziło w tobie poczucie braku? Czy wydarzyło się coś szczególnego? Z czego wynika twoja ocena partnera?

Dzięki codziennej praktyce i ćwiczeniom w ciągłym przyjmowaniu tych odczuć, a przede wszystkim w przeżywaniu ich bez obarczania nimi relacji, możemy rozpocząć proces zdrowienia. Uświadamiamy sobie, że to my sami powinniśmy otoczyć się troską, której szukamy na zewnątrz i której tak bardzo potrzebujemy.

Nie osądzaj, nie czuj się ofiarą, nie przypodobuj się

Proces ten eliminuje z relacji miłosnej trzy niszczące elementy: ocenianie, robienie z siebie ofiary i chęć przypodobania się partnerowi. Za każdym razem, gdy pojawia się dyskomfort wywołany dawnymi niezaspokojonymi potrzebami, natychmiast daje o sobie znać negatywny osąd (drugiej osoby albo siebie samego, kiedy sądzisz, że nie jesteś wart miłości); czujesz się ofiarą uchybień i zaniedbań, ale jednocześnie odczuwasz przymus przypodobania się partnerowi, żeby zasłużyć na jego uczucie. W rzeczywistości miłość nie jest zdobywaną z trudem nagrodą; to coś, co prawowicie ci się należy, a przynajmniej tak powinno być w zdrowych relacjach.

To Ty jesteś w centrum wszystkiego

Brak reakcji połączony z autorefleksją daje ci wiele korzyści:

• Ćwiczysz się w metapoznaniu. To znaczy, że uczysz się, jak dokonywać uważnej, głębokiej analizy twoich myśli i automatycznych reakcji.
• Ćwiczysz opanowanie wzburzenia. Redukcja poziomu pobudzenia psychofizjologicznego pozwala ci trzeźwo rozumować i nie popadać w automatyczne reakcje, które więżą cię w kołowrotku. Co więcej, na dłuższą metę wpływa ona pozytywnie na twój ogólny stan zdrowia (w tym fizyczne).

Jesteś wreszcie w stanie umieścić siebie w centrum wszystkiego. Obiektem analizy stajesz się ty i twoje myśli. Kłótnia i braki w związku, choć ważne, schodzą na dalszy plan; skupiasz się tylko na tym, co w tobie wywołują. Umieszczając siebie w centrum, ofiarujesz sobie uwagę, na jaką zasługujesz, a której szukasz na zewnątrz. Dopiero wtedy będziesz mógł naprawdę zastanowić się nad postępowaniem partnera i ocenić jego postępowanie w bardziej racjonalny sposób. Bo choć to prawda, że jego zachowanie wyzwala twoje reakcje, zapalnikiem jesteś ty.

W związku przywykliśmy przyjmować punkt widzenia stawiający w centrum partnera. Koncentrujemy się na drugiej osobie. Nasza uwaga skupia się na tym, co robi (i czego nie powinna robić) oraz czego nie robi (i co z kolei powinna robić). Przyjmując taką perspektywę, przestajemy umieszczać w centrum siebie, ponownie zapominając, że to my odgrywamy pierwszoplanową rolę.

Mimowolnie stawiamy się w pozycji bezsilności i bierności, gdzie władzę ma druga osoba, a my jesteśmy zdani na jej łaskę i niełaskę. Natomiast skupiając się na sobie, stajemy się aktywni, odzyskujemy naszą podmiotowość i wartość jako ludzie kompletni i zdolni podejmować własne decyzje, również te trudne, jak choćby odejście od partnera, jeśli uznamy to za słuszne.

Zobacz siebie

Jeśli mocno odczuwasz, że w związku czegoś ci brakuje, istnieją dwie możliwości (które wzajemnie się nie wykluczają). Albo twoje potrzeby są tak wygórowane, że nie da się ich zaspokoić z zewnątrz, albo masz u swego boku partnera zbyt skoncentrowanego na sobie i rzeczywiście okazującego ci mało szacunku i uwagi. Ale jeśli nie postawisz siebie w centrum, nigdy nie będziesz w stanie tego ocenić.

Dzięki autorefleksji zyskasz nowe spojrzenie, a wszystkie twoje zmysły nauczą się „zobaczyć” coś więcej niż zranienia z przeszłości. Będziesz zdolny powiedzieć „widzę cię”, bo przede wszystkim zobaczysz siebie samego naprawdę i w całej okazałości.

Fot. Shutterstock